Mâm Ngũ Quả Ngày Tết: Ý Nghĩa & Những Điều Kiêng Kỵ

Từ xa xưa, người Việt đã có tục lệ bày mâm ngũ quả trên bàn thờ tổ tiên vào dịp Tết Nguyên Đán. Mâm ngũ quả được coi là một vật phẩm không thể thiếu trong ngày Tết; nó thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên; mong muốn một năm mới tốt đẹp, may mắn. Vậy mâm ngũ quả là gì? Ý nghĩa & những điều kiêng kỵ cần biết khi bày mâm ngũ quả ngày Tết là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.

Mâm ngũ quả là gì?

Mâm ngũ quả là một dĩa hoặc mâm tròn đựng năm loại quả khác nhau; nó được bày trên bàn thờ tổ tiên hoặc bàn ăn trong ngày Tết. Mỗi loại quả đại diện cho một vị trí, một hướng, một nguyên tố và một ý nghĩa riêng. Theo quan niệm dân gian, mâm ngũ quả là sự hài hòa giữa năm yếu tố ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ và năm hướng: Đông, Tây, Nam, Bắc, Trung.

Những điều cần biết khi bày mâm ngũ quả ngày Tết

Cách chọn hoa quả

Có nhiều cách chọn hoa quả để bày mâm ngũ quả, tùy theo vùng miền, phong tục và sở thích của mỗi gia đình. Tuy nhiên, có một số nguyên tắc chung cần tuân thủ khi chọn hoa quả, đó là:

• Chọn những loại quả có màu sắc tươi sáng, đẹp mắt, hợp với không khí rộn ràng của Tết. Những màu sắc thường được ưa chuộng là đỏ, vàng, cam, xanh, tím…
• Chọn những loại quả có hình dạng tròn, đều, đẹp, không bị méo mó, hư hỏng. Những quả tròn tượng trưng cho sự toàn vẹn, hoàn hảo, tròn đầy.
• Chọn những loại quả có hương thơm, vị ngọt, dễ ăn, không quá chua, đắng, cay. Những quả ngọt tượng trưng cho sự ngọt ngào, hạnh phúc, vui vẻ.
• Chọn những loại quả có tên gọi, ý nghĩa mang lại điềm lành, may mắn, phú quý cho năm mới.

Một số ví dụ về cách chọn hoa quả theo vùng miền là:

• Miền Bắc: Thường chọn năm loại quả là: quýt, dưa hấu, đu đủ, chuối, lê. Mỗi loại quả có một ý nghĩa riêng: quýt (tài lộc), dưa hấu (phát tài), đu đủ (thọ trường), chuối (sự ấm no), lê (bình an).
• Miền Trung: Thường chọn năm loại quả là: bưởi, cam, quýt, xoài, dừa. Mỗi loại quả có một ý nghĩa riêng: bưởi (phú quý), cam (may mắn), quýt (tài lộc), xoài (sung túc), dừa (sự bền vững).
• Miền Nam: Thường chọn năm loại quả là: dừa, đu đủ, xoài, mãng cầu, sung theo mong muốn “Cầu sung vừa đủ xài”. 

Xem thêm: Đi chùa đầu năm mới – Nét đẹp văn hóa người Việt

Những điều kiêng kỵ khi bày mâm ngũ quả ngày Tết cần tránh

Khi bày mâm ngũ quả, cũng cần tránh những điều kiêng kỵ sau đây để không gặp xui xẻo, rủi ro trong năm mới:

• Không nên chọn những loại quả có màu sắc u ám, tối màu, không hợp với không khí Tết. Những màu sắc cần tránh là đen, nâu, xám…
• Không nên chọn những loại quả có hình dạng lệch lạc, méo mó, xấu xí, bị thối, mốc, sâu bọ. Những quả xấu xí tượng trưng cho sự bất hòa, bất lợi, bất an.
• Không nên chọn những loại quả có vị đắng, chua, cay, khó ăn, gây khó chịu. Những quả đắng, chua, cay tượng trưng cho sự khổ đau, buồn phiền, khốn khổ.
• Không nên chọn những loại quả có tên gọi, ý nghĩa mang lại điềm xấu, xui xẻo, nghèo khó cho năm mới. Ví dụ: dưa chuột (khốn khổ), dưa bở (nghèo khổ), dưa leo (lẻo lơ), ổi (ngu dại)…

Tạm kết

Mâm ngũ quả ngày Tết là một phong tục đẹp, ý nghĩa của người Việt. Để bày mâm ngũ quả đúng cách, cần chọn những loại quả phù hợp với vùng miền; phong tục và mang lại điềm lành, may mắn cho năm mới. Ngoài ra, cũng cần tránh những điều kiêng kỵ khi bày mâm ngũ quả để không gặp phải xui xẻo, rủi ro. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về mâm ngũ quả ngày Tết.

Ngoài mâm ngũ quả, thì những bàn ăn ngon cũng là điều không thể thiếu trong dịp sum vầy. Nếu bạn đang tìm kiếm những loại thực phẩm chất lượng, an toàn cho ngày Tết, hãy đến với Bakafood. BAKAFOOD là một cửa hàng đặc sản chuyên cung cấp các loại thực phẩm sạch, đảm bảo nguồn gốc, chất lượng và giá cả hợp lý.